Projekt pt. Edukacja prawna jako instrument podnoszenia świadomości prawnej społeczeństwa

Tytuł i numer projektu:

Edukacja prawna jako instrument podnoszenia świadomości prawnej społeczeństwa.
nr NdS-II/SP/0467/2023/01

Kierownik projektu: dr hab. Bogusław Przywora, prof. UJD

Finansowanie: w ramach programu Nauka dla Społeczeństwa II

Projekt ukierunkowany jest na przedstawienie problematyki edukacji prawnej jako narzędzia nieodpłatnej pomocy prawnej w celu podniesienia w społeczeństwie świadomości prawnej. Podkreślić należy, że edukacja prawna stanowi element ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej.
Powstaje pytanie o model edukacji prawnej na gruncie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Zadanie to jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej realizowanym przez powiat w porozumieniu z gminami albo samodzielnie. Stąd w szczególności w analizie zostaną poruszone problemy badawcze, których ostatecznym wynikiem ma być wskazanie normatywnego modelu realizacji tego zadania. Przedmiotem weryfikacji uczyniono zatem następujące pytania badawcze:

• czy w oparciu o analizę rozwiązań prawnych w ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej można mówić o normatywnym modelu realizacji zadania edukacji prawnej?
• jeżeli przyjąć założenie, że „tak”, to co świadczy o istnieniu takiego modelu?
• czy przyjęte rozwiązania są  wystarczające do realizacji zakładanych celów ustawy?
• jeżeli jednak „nie”, to czy można taki model sformułować?
• jakie determinanty (kryteria i czynniki) należy uwzględnić i w jakim stopniu włączyć różne podmioty w realizację zadania edukacji prawnej na gruncie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej?

Analiza ta będzie podstawą do sformułowania kierunków w jakich powinno podążać ustawodawstwo w celu stworzenia podstaw prawnych umożliwiających w pełniejszy sposób realizację tego zadania publicznego? W ramach komponentu badawczego zostanie zweryfikowany i zaktualizowany model nieodpłatnej pomocy prawnej w oparciu o analizę aktów prawnych orzecznictwa i literatury i zostaną sformułowane wnioski de lege lata i de lege ferenda. W ramach komponentu badawczego zostanie zweryfikowany i zaktualizowany model nieodpłatnej pomocy prawnej w oparciu o analizę aktów prawnych orzecznictwa i literatury i zostaną sformułowane wnioski de lege lata i de lege ferenda.
Ta część ma podstawowe znaczenie dla komponentu edukacyjnego, którego celem jest:

• zaprojektowanie zakresów tematycznych 10 ekspertyz prawnych do wykonania przez uczestników projektu;
• zaprojektowanie zakresu podręcznika ABC edukacji prawnej jako elementu nieodpłatnej pomocy prawnej w celu podniesienia świadomości prawnej społeczeństwa;
• koordynowanie prac nad poprawnością przygotowania ekspertyz i na ich podstawie przygotowanie pracy;
• koordynowanie prac nad poprawnością przygotowania podręcznika, jego zredagowanie, zlecenie tłumaczenie na j. angielski.

Całość - w celu pełnego upowszechnienia - planowana w wersji elektronicznej, bowiem nie ma opracowania o charakterze podręcznika wraz z załącznikiem wzorów nieodpłatnej pomocy prawnej. Stąd celem projektu jest w szczególności upowszechnienie w społeczeństwie świadomości o prawie, jego tworzeniu i stosowaniu w oparciu o model nieodpłatnej informacji (pomocy) prawnej.